Op dit blog staan oude en nieuwe columns. Ze komen voort uit ervaringen in het hbo, mbo en vo........
Ik werk momenteel met vormgever Debby van Hees aan een boek voor klassenvertegenwoordigers. Het boek is ontstaan door een serie cursussen voor klassenvertegenwoordigers bij de opleidingen Tourism Management, Facility Management, Leisure Management, Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Techieken, van de Inholland Hogeschool. Klassenvertegenwoordigers vind ik DE onderwijskwaliteit in het klein vormen. Ze zijn de voelsprieten van de opleiding. Deze studenten evalueren niet alleen het afgelopen onderwijs in panels, ze proberen ook invloed uit te oefenen op hun groep. Ze spreken docenten aan, denken mee als er problemen ontstaan, tonen belangstelling..... Ze zijn in een ideaal geval de sociale spil in de groep. Er zijn klassenvertegenwoordiger die een losse verzameling studenten tot een hechte groep maken. Ze zorgen voor een positieve werksfeer. In de cursus, waarvoor het boek is gemaakt, leren we studenten evalueren. Ze kijken niet alleen naar het optreden van docenten, naar roosters, naar powerpoints...ze evalueren ook zichzelf als groep. Ze vragen zich af hoe zij zich hebben ingespannen, of zij huiswerkopdrachten posten en of zij als groep interessante vragen in lessen stelden. Deze diepere evaluatie (zie Kirkpatrick, in 'Canon van het Leren' van Ruijters, e.a.) zorgt ervoor dat onderwijs niet gezien wordt als een bezoekje aan een gebouw waar je wat komt halen, maar waar je als student en docent iets maakt. Als je motto 'onderwijs maak je samen' is, dan kom je tot ander onderwijs en de evaluatie daarvan. De NSE scores en de uitslagen in de KEUZEGIDS krijgen volgens mij een andere lading als studenten zich verbonden voelen met een opleiding en invloed hebben op het onderwijs van alledag. Om klassenvertegenwoordigers te belonen voor hun inzet heb ik een leuk boek gemaakt, met bijna 20 eigen tekeningen. Ik hoop dat ze dit leuk vinden en waarderen
Competenties zien als Rotterdamse zeecontainers
In nascholingscursussen hoor ik docenten nog wel eens zeggen, wat zijn competenties eigenlijk. Een terechte vraag, de onderwijskunde heeft zich erop stuk gebeten. Competenties vind ik als Rotterdammer op zeecontainers lijken. Een container is een abstract vervoermiddel. Een transportmiddel van 33,1 m³. Competenties lijken op containers, ze bevatten allerlei antwoorden, verslagen, werkstukken en presentaties van studenten. Elke container wordt gevuld met representatief materiaal. Aan het eind van de opleiding presenteert de student een meesterstuk. Die komt voort uit die waardevolle lading.
Werkstukken vergelijken met eerdere werkstukken.
Tijdens een cursus over toetsen vertelt een docent fotografie van een kunstopleiding dat hij het anders gaat doen. Hij wil cijfers uit gaan delen als hij alle werkstukken heeft bekeken en collega’s heeft gesproken. Want hij had cijfers in het afgelopen jaar te snel uitgedeeld. Op een beoordelingsdag gaf hij de eerste werkstukken een te-hoog cijfer. Naarmate zo’n dag vorderde, realiseerde hij zich dat werkstukken te hoog waren becijferd. Die 8 in de ochtend werd in de middag een 6. Als hij alles beoordeeld had, kon hij aangeven wat werkstukken waard waren.
Kalibreren gaat verder dan eenduidigheid creëren in criteria
Verleden jaar keek ik zijdelings mee met het Tv-programma van omroep MAX ‘Heel Holland Bakt’. Andre van Duin praatte het programma op een grappige manier aan elkaar. Tijdens het kijken viel mij op dat iedere bakker achter zijn eigen aanrecht en oven bleef staan.
Een hogeschooldocent beschreef onlangs in een bekend dagblad dat de onderwijsinspectie eenzijdig onderzoek deed naar procedures op zijn hogeschool. De onderwijskwaliteit op papier is vastgesteld. De docent vraagt zich af waarom de inspectie zijn lessen niet bezocht. Die vormen het hart van het onderwijs, meent hij. Ik denk dat docenten verder moeten kijken dan hun les lang is. Lessen vormen een deel van het aangeboden onderwijs. De kwaliteit van onderwijs wordt echter ook bepaald door adequate toetsen, handleidingen, opdrachten, oefeningen én het gebruik ervan.
