Ik las pas geleden in een hele kleurrijke brochure van de hogeschool iets over de keuzevrijheid van studenten. Ik ben snel gaan zitten. Mijn broek zakte er van af. Keuzevrijheid voor studenten, wat een onzin. Studenten hebben weinig tot niets te kiezen. Ja, voor de opleiding hadden ze zelf gekozen. Misschien niet eens doordacht. Maar toen ze eenmaal binnen waren bleek er toch nog maar weinig te kiezen. Ze konden kiezen tussen de trap of de lift.
Voor een tafeltje op de achterste rij. Maar al snel bleek dat ze aan de goden overgeleverd waren. Ze kregen een rooster, een studiegids, een boekenlijst en een docent toegewezen die eigenzinnig onderwijs gaf, toetsen afnam en resultaten beoordeelde. Ze kregen een groep toegewezen die ze zelf niet hadden uitgekozen. Ze kregen informatie aangeboden die alleen van die website was te downloaden.
Het leven van studenten wordt voor een groot deel bepaald door de opleiding en haar docenten. Studieloopbaanbegeleiding is dan ook een farce, niet meer dan een persoonlijke gesprekje met de individuele student. Het gaat niet over fundamentele keuzes in een studieloopbaan. Want wat valt er voor een student te kiezen. Een paar differentiaties, een scriptieonderwerp, een presentatievorm? Maar dan houdt het echt op. Stageplekken zijn niet uit te kiezen. De meeste studenten zijn blij als ze een stageplek hebben. Op die stageplek hebben zij niet de luxe de beste begeleider te kiezen. Ze hopen op een betrokken begeleider die serieuze opdrachten geeft. Kortom, studenten zijn compleet afhankelijk van dat wat aangeboden wordt. Maak dat niet mooier dan het is. De enige invloed die studenten nog hebben is of ze wel of niet de lessen volgen, wel of niet studieonderdelen afronden. Maar dat zijn niet de keuzes waar in die kleurrijke brochure op gedoeld wordt.